Son zamanlarda elmi-texniki tərəqqinin inkişafı sayəsində Yer kürəsindən kənarda həyatın olub-olmaması mövzunda tədqiqatlar aparılır.
Facemark.az xarici mənbəyə istinadən "Mars buzlaqlarında yad mikroblar yaşayırmı?" mövzunda araşdırma yazını təqdim edir!
Belfast Kraliça Universitetindən John E. Hallsworth, yadplanetli mikrobların Qırmızı Planet Marsdakı buzlaqların altındakı duzlu göllərdə yaşaya biləcəyini təklif etdi . Bəs bu iddia nə dərəcədə doğrudur?
Çoxsaylı həşərat növləri
Qırmızı planet Marsda buzlaqların altında duzlu göllərin olduğu təsbit edilib və bu duzlu göllərdə canlıların ola biləcəyi ehtimalı ifadə edilib. Belfast Queens Universitetinin ətraf mühit mikrobiologiyası üzrə müəllimi John E. Hallsworth bu nəzəriyyəni təsdiqləmək üçün bir ipucu olduğunu söylədi.
Canlı və ya fosil kimi
Hallsworth bildirir ki, əgər Yerdə mövcud olan şərtlər Marsda da mövcud olsa, Qırmızı Planetdə sadə həyat formaları Marsa mümkün kəşfiyyat zamanı canlı və ya fosilləşmiş kimi aşkar edilə bilər.
Müxtəlif və zəngin
Hallsworthun The Conservation üçün yazdığı məqalədə aşağıdakı izahatlar yer alır: “Yer üzündə aparılan tədqiqatlar sayəsində bir çox mikrobun hətta çox duzlu mühitlərdə belə sağ qaldığını bilirik.sonTədqiqat aşkar etdi ki, yüksək duzluluğa uyğunlaşan icmalar və orqanizmlər, məsələn, halofil mikroblar, natrium xloridlə doymuş olsalar belə, müxtəlif və biokütlə ilə zəngindirlər."
Tərkibində suya bənzər maddələr var
Araşdırmada Marsın Cənub Qütbündə yerləşən Planum Australe Bölgəsində edilən radar taramaları sayəsində bölgədəki buzlaqların altında duzlu göllərin olduğu müəyyən edilib. Tədqiqatı yazan mütəxəssislər radar siqnallarının təhlili nəticəsində suya bənzər maddələrin olduğunu müəyyən etdiklərini açıqlayıblar.
Qaz halında su
Elm adamları bir vaxtlar Qırmızı planet Marsda çoxlu su olduğunu düşünürdülər. Bəs bir vaxtlar Marsda bol olan su hara getdi, yoxsa hələ də Marsdadır? NASA-ya görə, "maye su" Günəş sistemindəki həyatın əsas mənbəyidir. Günəş sistemində bərk, maye və ya qaz şəklində su var.
O, ekosistemə uyğunlaşa bilər
Bəs Marsda duzlu maye su varsa, mövcud su hansı canlıya həyat verə bilər? Hallsvortun fikrincə, qida zəncirinin olmadığı Marsda və yuxarıda adı çəkilən duzlu göllərdə iri dəniz canlılarını axtarmaq çox da məntiqli deyil. Bununla belə, mikroblar Marsın daha yaşayış üçün əlverişli olduğu keçmiş dövrlərdə yaşamış ola bilər və ya NASA-nın kosmik gəmisi ilə Yerdən daşınan mikroblar planetin yaşamaq mümkün olmayan ekosisteminə uyğunlaşa bilər.
Qida resursları yoxdur
Yer üzündə həşəratlar, balıqlar və digər canlılar sıfırın altındakı temperaturda yaşayırlar. Lakin Marsı diqqət mərkəzində saxladığımız zaman görürük ki, böyük orqanizmlər həyatda qalmaq üçün qida qaynaqlarına malik deyillər.
Yüksək əhəmiyyətli
Lakin bir çox mikroorqanizmlər həyat üçün yararsız şəraitdə belə sağ qalmağa davam edir. Marsdakı duzlu göllərin kimyəvi tərkibi də son dərəcə vacibdir. Hallsworth, Marsdakı duzlu göllərin böyüməkdə olan təbii mühitlərdən daha çox qoruyucu kameralar kimi fəaliyyət göstərdiyini düşünür.
Əgər uyğun şərtlər bir araya gəlsə...
Hallsworth-a görə, mühafizə kameraları kimi fəaliyyət göstərən duzlu göllərdə həyat mikroskopik ölçülərdə məskunlaşa bilər və uyğun şərtlərlə həyat yenidən başlaya bilər.
Məlumatardan belə nəticəyə gəlmək olar ki, Mars planetində həyat izlərinin olmasının tam müəyyənləşdirilməsi unikal miqyasda tədqiqatlar aparmağı tələb edir.
